Türkiye genelinde 21 Temmuz 2016’dan beri yürürlükte olan Olağanüstü Hal (OHAL) bugün sona erdi.

OHAL, 21 Temmuz 2016 Perşembe günü saat 01.00'den itibaren ilan edilmiş, üç aylık sürelerle yedi kez uzatılmıştı.

Anayasaya göre, OHAL için ilan edilen sürenin bitimine kadar, yeniden uzatılmasına dair tezkerenin Meclise sunulmaması halinde OHAL kendiliğinden kalkmış sayılıyor. Dolayısıyla OHAL bu sabah 01.00 itibariyle sona ermiş oldu.

Anayasa, OHAL KHK'larının da olağanüstü hal uygulamasına son verildiğinde yürürlükten kalkmasını öngörüyor. Ancak KHK’lar, ihraçlar gibi genele yönelik süresiz düzenlemeler içerdiğinden ve son kanun değişikliğiyle KHK’larda da değişiklik yapıldığından kaldırılmaları mümkün görünmüyor.

Yedi kez uzatıldı: OHAL, 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından, 21 Temmuz 2016'da Bakanlar Kurulu tarafından ilan edildi ve Resmi Gazete'de yayımlanan olağanüstü hal kararıyla ilgili Başbakanlık tezkeresi, TBMM Başkanlığına sunuldu.

Milli Güvenlik Kurulunun tavsiyesi üzerine “demokrasi, hukuk, özgürlükleri koruma ve güçlendirme amacıyla” üç ay süreli OHAL uygulanmasına yönelik Bakanlar Kurulu kararına ilişkin tezkere aynı gün TBMM Genel Kurulunda görüşüldü.

Görüşmelerin ardından, Anayasa'nın 120. maddesi ile Olağanüstü Hal Kanunu'nun 3. maddesinin (b) bendi kapsamında, ülke genelinde 21 Temmuz 2016 Perşembe günü saat 01.00'den itibaren 90 gün süreyle olağanüstü hal ilan edildi.

OHAL; 19 Ekim 2016, 19 Ocak 2017, 19 Nisan 2017, 19 Temmuz 2017, 19 Ekim 2017, 19 Ocak 2018 ve son olarak 19 Nisan 2018'de, her biri saat 01.00'de başlamak üzere yedi kez uzatıldı.

İki yılda ne oldu?: OHAL kapsamında çıkarılan 36 Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 134 bin 144 kişi ihraç edildi, en az 228 bin 137 kişi tutuklandı.

İnsan Hakları Ortak Platformu'nun (İHOP) 21 Temmuz 2016-20 Mart 2018 tarihlerini kapsayan ve 17 Nisan 2018’de güncellenen raporuna göre, 16 Temmuz 2016 tarihinden 20 Mart 2018 tarihine kadar en az 228 bin 137 kişi tutuklandı.

“Terör örgütü propagandası yapmak, bu örgütleri övmek, terör örgütleri ile iltisaklı olduğunu alenen beyan etmek, halkı kin, nefret ve düşmanlığa sevk etmek, devlet büyüklerine hakaretlerde bulunmak, devletin bölünmez bütünlüğüne ve toplumun can güvenliğine kast etmek, nefret söylemleri içeren paylaşımlarda bulunmak” iddiasıyla toplam 45 bin 415 sosyal medya hesabı incelemeye alındı ve tespit edilen 17 bin 89 kişi hakkında işlem uygulandı.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin açıklamasına göre OHAL kapsamında işsiz kalan gazeteci sayısı 10 bini aştı.

KHK’lar ile 47 özel sağlık merkezi ve 2271 özel öğretim kuruluşu kapatıldı.

Ayrıca 174 medya kuruluşu, 1414 sivil toplum örgütü ve dernek, 145 vakıf, 15 üniversite, 19 sendika kapatıldı. 99 belediyeye kayyum atandı. Bu belediyelerden 94’ü DBP, 4’ü AKP, 1’i MHP’li belediyeler.