Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) tüm milletvekilleri, 20 Ağustos'ta Derik'te üç yol mevkiinde yaşanan ve 21 kişinin hayatını kaybettiği, 26 kişinin ağır yaralandığı trafik kazasıyla ilgili olarak TBMM Başkanlığı'na yazılı soru önergesi verdi.

HDP Genel Başkanı Mithat Sancar, dün Derik'e yaptığı ziyaret sırasında habercilerin "Açılan soruşturmadan sonuç alınacağını düşünüyor musunuz?" sorusuna "Yargının durumu ortada, biz takip edeceğiz. Bizler, demokrasi güçleri, adalet arayan herkes takip edersek sonuç çıkar. Peşini bırakırsak şimdiye kadar üstü örtülen pek çok felaket gibi buradan da bir şey çıkmaz." demişti

Bugün HDP milletvekillerinin Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'nca yanıtlanmasını istedikleri soru önergelerinin gerekçesi, bu bağlamda olayın kapsamlı bir anlatısını içeriyor.

"Üçüncü TIR"

Önergelerin gerekçesinde, ölümlere yol açan freni patlamış TIR'ların "Cengiz Holding'e ait Eti Bakır fabrikasından yük al[dıkları],  birinci TIR'ın freninin patlaması sonucu meydana gelen kazada yaralılara yardımcı olmak için toplanan yurttaşlara yine aynı fabrikadan bir başka TIR'ın çarptığı hatırlatılıyor. 

Önergelerde, olayda arkadan gelen üçüncü bir TIR daha daha olduğu, ancak lastiklerinin patlaması nedeniyle son anda durdurulduğu belirtildi. "İkinci kazanın, ilk kazanın üzerinden 20 dakika geçmesine rağmen yeterli tedbirler alınmadığı için gerçekleştiği "de görgü tanıklarının beyanlarına dayanılarak önergelerde ifade edildi.  

Derik Kaymakamı ve Derik İlçe Emniyet Müdürü'nün sorumlulukları

HDP milletvekilleri, kazaların bir felakete dönüşmesinin nedenleri arasında Mardin Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi'nce kent içinden geçen karayolunda "07.00 ile 21.00 saatleri arasında TIR ve ağır tonajlı araçlar ile tehlikeli madde taşıyan araçların geçişlerinin yasaklanması" önerisinin 'Derik Kaymakamlığı ve Derik İlçe Emniyet Amirliğince savsaklanmasının çok önemli bir payı olduğunu vurguladılar. 

Cengiz Holding nerede?

HDP milletvekilleri önergelerinde Derik Sulh Ceza Hâkimliğince getirilen yayın yasağına dikkati çekerek, "Bu durum[un] başta Derik halkı olmak üzere toplumun tüm kesimleri tarafından olayın üzerinin örtülmek istendiği şeklinde anlaşıl[dığını] vurguladılar. 

HDP milletvekillerinin önergelerinde TIR'ların ait olduğu "Eti Bakır Tesislerinin tamamı[nın] Cengiz Holding'e ait [olduğu] belirtildi.

"Mardin-Diyarbakır yolundaki güvenlik kulelerinin bu holdinge ait TIR'ların güvenliğinin sağlanması için yapıldığına dönük tepkiler hala sıcaklığını korumaktadır. Nitekim hem Mazıdağı-Diyarbakır hem de Mardin Diyarbakır karayolundaki güvenlik kulelerinin ihalelerini Cengiz Holding almıştır. Yine Cengiz Holding'e ait fabrikalarda yeterli güvenlik tedbirleri alınmadığı, denetimler düzenli yapılmadığı için Mardin başta olmak üzere bölgenin doğasına verdiği zarar halkta büyük tepkilere neden olduğu da bilinmektedir."

Sorular

HDP'li vekiller, bu gerekçeler bağlamında Bakan Karaismailoğlu'ndan şu soruları yanıtlamasını istediler: 

▶ Derik'te yaşanan ve 21 yurttaşın ölümüne 26 yurttaşın yaralanmasına neden olan kaza ile ilgili adli ve idari soruşturma başlatılmış mıdır? Soruşturmalar hangi aşamadadır?

▶ Soruşturma kapsamında kim ya da kimlerin ifadelerine başvurulmuştur?

▶ Başlatılan idari soruşturma kapsamında görevden alınan var mıdır? Kazalarda sorumluluğu bulunanlar hakkında gerekli yaptırımların uygulanması sağlanacak mıdır?

▶ Kaza ile ilgili başlatılan adli soruşturma kapsamında tutuklanan olmuş mudur? Olduysa kimler tutuklanmıştır? Kazaya dair soruşturma kapsamında tutuklama yapılmadıysa bu tedbire başvurulmama sebebi nedir?

▶ Cengiz Holding yöneticileri soruşturma kapsamında mıdır?

▶ İlk kazanın üzerinden geçen 20 dakikada hangi tedbirler alınmıştır? Olay yeri güvenliği neden sağlanmamıştır?

▶ Kaza yapan tırların, kamyondan dönüştürülen tırlar olduğu bilgisi doğru mudur? Tırların bakımı neden yapılmamıştır?

▶ TIR'ların tonajından fazla yük taşıdığı iddiası doğru mudur?

▶ Olay anında üçüncü bir tırın daha olduğu görüntülerle de sabit olmasına rağmen İçişleri Bakanı ve Mardin Valiliği hangi bilgiye dayanarak üçüncü tırın olmadığı yönünde beyanatta bulunmuştur?

▶ Kamuoyuna gerçekleri bilgilendirmekle yükümlü olan Derik Valiliği hangi yasal gerekçeye dayanarak kaza haberlerine yayın yasağı getirmiştir? Yayın yasağı ile amaçlanan nedir? Bu aynı zamanda anayasal güvence altında olan haber alma hakkının ihlali değil midir?

▶ Halkın talepleri ve güvenliği için yapılması gereken çevre yolu neden şimdiye kadar yapılmamıştır? Çevre yolunun yapılarak yol güvenliğinin sağlanması için bu kazanın mı yaşanması gerekiyordu?

▶ Kazada üst düzey sorumluluğu bulunan Cengiz Holding'in neden olduğu kazanın ayrıntılarının paylaşılmamasının izahı nedir? Bu yaklaşımın Cengiz Holding'in iktidar tarafından korunduğuna dair ifadelere ilişkin kamuoyuna bir açıklama yapılacak mıdır?

▶ Mardin Büyükşehir Belediyesi'nin Ulaşım Koordinasyonunun "Derik'te ağır ve tehlikeli yük taşıyan araçların saat 7 ile 21 arasında geçişinin yasaklanması" kararına gerek yok diyen Derik Kaymakamı ve Emniyet müdürü hangi gerekçe ile buna gerek yok demiştir? Derik Kaymakamı ve Emniyet müdürü hakkında soruşturma başlatılacak mıdır? Çok sayıda can kaybına neden olan kazada sorumluluğu bulunanların ve buna dair idari işlem tesis edenlerin gerekli cezaları almaları sağlanacak mıdır?"