Doğu Kudüs'te dün akşam Mescid-i Aksa çevresinde İsrailli güvenlik güçlerinin Filistinlilere müdahalesi sonrasında çıkan olayların ardından gerginlik sürüyor. İsrail polisi dünkü olaylarla ilgili en az 15 Filistinli'nin gözaltına alındığını açıkladı. İsrail'deki Arap Vatandaşları İzleme Komitesi ülke genelinde Filistinliler'le dayanışma çağrısı yaptı.

200'den fazla insanın yaralanmasıyla sonuçlanan Mescid-i Aksa çevresindeki olaylara Türkiye, Mısır ve Ürdün'den tepki geldi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Twitter hesabından yaptığı paylaşımda İsrail polisinin müdahalesini kınadı.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop da yaptığı açıklamada, "Üç semavi dinin de mukaddes saymış olduğu bir mekanda, Mescid-i Aksa'da, ibadet eden insanlara, Müslümanların mübarek, mukaddes vakitlerinde böyle bir saldınının yapılması bir vahşettir" dedi.

Mısır İsrail'i müdahale nedeniyle kınadı. Ürdün Dışişleri Bakanı Dayfullah el-Fayiz Ürdün resmi haber ajansına verdiği demeçte, İsrail'in Filistinlilere müdahalesini "ibadet edenlere barbarca saldırı" olarak nitelendirdi ve uluslararası toplumu "kutsal mekanlardaki provokasyonları durdurması için İsrail'e baskı yapmaya" çağırdı.

Abbas'tan tepki

Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas olaylardan İsrail'i sorumlu tuttu. Hamas ise İsrail'in "yaptıklarının bedelini ödeyeceğini” duyurdu. ABD Dışişleri Bakanlığı ve BM Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland yaptıkları açıklamalarda, Doğu Kudüs ve Batı Şeria'daki şiddet nedeniyle derin bir endişe duyulduğunu belirterek, her iki tarafa da itidal çağrısında bulundu.

Ne olmuştu?

Doğu Kudüs'teki Mescid-i Aksa çevresinde İsrail polisi Filistinlilere müdahale etmiş ve 205 kişi yaralanmıştı. Filistin Özerk Yönetimi olaylardan İsrail'i sorumlu tutmuştu. Filistin Kızılayı Filistinlilere plastik mermi ve tazyikli su kullanıldığını 88 kişinin hastaneye kaldırıldığını duyurdu.

İsrailli güvenlik güçleri ise Mescid-i Aksa ve çevresindeki Filistinliler'den bazılarının namaz sonrasında eylem yaptığını, polise taş, şişe ve havai fişek fırlattığını, polisin bunun üzerine müdahalede bulunduğunu açıkladı. İsrail olaylarda 17 polisin yaralandığını duyurdu.

Ramazan ayının başından ve Filistin'de parlamento seçimlerinin ertelenmesinden bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te sık sık gerginlik ve şiddet olayları yaşanıyor. İsrailli güvenlik güçleri cuma günü Batı Şeria'da bir İsrail askeri üssüne saldırının engellendiğini ve iki Filistinli zanlının öldürüldüğünü açıkladı. Dünkü gerginliğin başlamasında Doğu Kudüs'te bulunan Şeyh El-Cerrah'daki dört Filistinli ailenin evlerinin boşaltılma tehdidi de etkili oldu. Yahudi yerleşimciler bu bölgede kendilerinin oturma hakkı olduğunu savunuyor. İsrail yüksek mahkemesi önümüzdeki pazartesi günü bu konuda davada tarafların dinlenmesine hükmetmişti. İsrail polisi geçen hafta Cuma günü Filistinliler'in oruçlarını Doğu Kudüs'teki Şam Kapısı'nda açma girişimlerini engellemişti. Polis bu sırada Filistinlilere plastik mermi ile müdahalede bulunmuştu.

İsrail ve Filistin arasında Kudüs'ün statüsü konusundaki gerginlik çok eskilere dayanıyor. İsrail 1967 yılındaki savaş sonrasında işgal ettiği Doğu Kudüs dahil kentin tamamını başkenti olarak görüyor. Filistinliler ise Doğu Kudüs'ü başkentleri olarak görüyor.