HAKKARİ OBJEKTİF HABER

Siirt’te temel ekonomik faaliyetleri hayvancılık olan ve mevsim şartlarına göre sürekli hareket halinde olan göçerler, havaların ısınmaya başlamasıyla hayvanları için daha verimli ve serin otlaklara sahip olan Hakkari’deki yaylalara göç ediyorlar.

Siirt’ten yaya olarak yola koyulan 15 göçer aile yaklaşık 8 bin civarındaki küçük baş hayvanları ile birlikte 45- 50 günlük zorlu yolculuğun ardından Hakkari merkeze 60 kilometre uzaklıktaki Nebırnav yaylasına yerleşti.

Yolculukları boyunca Bitlis, Tatvan, Gürpınar ve Van’ın farklı bölgelerinde 3 -4 günlük süreler ile konaklayan göçerler 3 buçuk ay kalacakları Nebırnav yaylasına çadır kurdular.

Zorlu doğa koşullarıyla mücadele ederek geçimini sağlayan göçerler bu yıl ortaya çıkan ve bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’de de etkili olan yeni tip Korronavirüs (Kovid19) salgınının gölgesinde yüz yıllardır sürdürdükleri göçerlik hayatına devam ediyorlar.

 İlk baharın soğuk ve yağmurlu havalarının yanı sıra yaz sıcağına karşın koyunlarını besleyebilmek uğruna konakladıkları yaylalarda doğayla iç içe, eğitim, sağlık, teknoloji ve sosyal hayat imkanlarından yoksun yaşayan göçerler, yıllardır et ve süt ürünleri üretip geçimlerini sağlıyorlar.

Siirt’in ‘Duderan’ aşiretine mensup olan göçerlerin erkekleri gece gündüz koyunları güderken, kadınları ise günde iki kez sağımını yaptıkları koyunların sütüyle peynir üretiyor.

Yaylada güne erken başlayan kadınlar, günlük işlerinin yanı sıra kaldıkları çadırları temizleyerek, ekmek pişiriyor, ayran yayıyor ve elde çamaşır yıkıyor.

Kendimi bildim bileli berivanım diyen 58 yaşındaki Hatice İlbaş, kışın Mardin’de Midyat tarafına yerleştiklerini, Nisan ayında hayvanları ile birlikte Hakkari’ye doğru yola çıktıklarını ve zor yolculuklarının 45 – 50 gün sürdüğünü söyledi.

Her gün bir yerde konakladıklarını belirten İlbaş, “Sonra Nebırnav yaylasına gelerek burada yaklaşık 3 ay 10 gün kalıyoruz. Yine göç ediyoruz. Gülpınar taraflarından Gevaş’a Van gölü boyunca hareket ediyoruz. Bu yıl korona vardı. Kimse hiçbir iş yapmadı. İnsanlar evlerinden çıkamadı. Ama biz köydekiler ve göçerler işimize devam ettik. Korona hiç aklımıza bile gelmedi. Bu bizim işimiz. Koyunumuzu sağıyoruz. Peynir satıyoruz. Sonra kendimiz için de peynir tutuyoruz. Burada çobanlarımızı ve çocuklarımızı besliyoruz. 3 ay sonra da 2 aylık yeni yolculuğumuz başlıyor. Yine Mardin’e Nusaybin’e geri gidiyoruz. 3- 4 ay orda kalıyoruz. Ben anneden doğduğumdan beri hayatım bu şekilde. İşimiz güzel biz memnunuz. Koyunumuzda bizim helal malımızdır. Hem Van’ın hem Hakkari’nin insanı çok iyidir. 1000 yılda koyunumuz burada kalsa kimse karışmaz” dedi.

Siirt’in Duderan aşiretine mensup Mehmet Şirin İlbay, “Biz Siirt’ten geldik. Kışı Siirt’te geçiriyoruz. Nisan ayında memleketimiz çok ısınıyor. 40 -45 dereceyi buluyor. Koyunumuz burada idare etmiyor. Yazın Ertuşilerin yaylalarına geliyoruz. Burası Hakkari – Van sınırındaki Nebırnav yaylasını kiralıyoruz. 3 ay 4 ay burada kalıyoruz. Bu yaylalar çok serin ve meraları da hayvanımız için çok iyi geliyor. Yeşilliği güzel son bahara kadar hayvanımız iyi gelişiyor. Sonbaharda hayvanımızı Antep’e götürüp canlı olarak kilosunu 15 TL’ye sayıyoruz. Bahar aylarında koyunumuzu sağıyoruz, peynir yapıyoruz. Peynirimizi 20 -25 TL’ye mandıracılara satıyoruz. Gelirimiz de budur. Havalar soğuyunca 9. ayda yavaş yavaş Siirt’e göç ediyoruz.  Yine iki ay orda kalıyoruz bahar aylarında tekrar buralara geliyoruz” şeklinde konuştu.

3 çocuk annesi Emine Güçdoğan ise 1 buçuk 2 ay önce yaylaya geldiklerini belirterek, “Biz hayvancılık yapıyoruz. Koyun sağıyoruz. Çocuklarımıza bakıp çobanların yemeklerini yapıyoruz. Zamanımız çadırlarda geçiyor. Zor bir iş ama yine de güzeldir. Yılın 12 ayı işimiz bu göç ediyoruz. Yerleşiyoruz tekrar göç ediyoruz. Bazen zor bazen de güzel geçiyor zamanımız” şeklinde konuştu.

Nebırrnav Yaylası:  Hakkari – Van sınırları arasında yer alan ve yüzyıllardır. Batman, Siirt ve Şırnak bölgelerinden gelen göçerlere ev sahipliği yapıyor. Doğası ve serin havası ile yaylacılar için çekim merkezi olan yayla havaların iyice soğumaya başladığı eylül - ekim yaylalarına kadar göçerleri ağırlıyor.